03.09.2010 - 23:30 - NatPress

Adıgey Adıge Xaseden Çağrı: Cumhuriyet Yöneticilerinin Seçimle Belirlenmeleri Hakkı İade Edilmelidir

Pek çok ülkeden edinilen tecrübeye göre, yönetimin aşırı merkezileştirilmesi en demokratik şekillerde bile olsa, kaçınılmaz bir biçimde çöküşe sürüklenmeye yol açıyor.

Adıge Cumhuriyeti Toplumsal Hareketi “Adıge Xase” nin Çağrısı;

Çeçenya Prezidenti-başkanı Ramzan Kadirov tarafından dile getirilen Rusya Federasyonu içerisinde yer alan ulusal cumhuriyetlerde başkanlık kurumunun ortadan kaldırılmasına yönelik zorunluluk olduğu söyleminin bir takım cumhuriyetlerin liderleri tarafından doğrulanmasına ilişkin olarak Adıge Cumhuriyeti toplumsal Hareketi “Adıge Xase” konseyi aşağıdaki çağrıyı yapmayı gerekli bulmuştur.

SSCB’nin dağılımı ardından bağımsız Rusya Federasyonu’nun kuruluşunda Kuzey Kafkasya halkları ve Rusya sınırları içerisindeki halklar – federatif devlet içerisinde devleti meyda getiren unsur olan– cumhuriyetler; ulusal varlığın korunmasını ve geliştirilmesini, ulusal dil ve kültürün korunup geliştirilmesini, ekonomik yapılanmalarını sağlayan, belirli politik haklar ve yeni bir federal devlet inşasında eşit haklara sahip katılımcılar olmak gibi eşsiz olanaklar bulmuşlardı.

Bu durum Rusya Federasyonu Anayasasında, Subyektlerin anayasalarında tüm cumhuriyetlerin ve ülke genelinin oyları ile sabitlenmiş ve tüm dünyada saygı duyulan bir yapı olarak tesis edilmişti. Bu fonksiyonun esas yükünü, ulusların çıkarlarını gözetmeyi, pratikte cumhuriyetlerde ana politik figür olan, üst kurum olan Cumhuriyetlerin Prezident-Başkanları yükleniyor.

Tüm Çerkes (Adıge) ulusunun, Adıge Cumhuriyeti yaşayanlarının büyük çoğunluğunun, tüm yurtdışında yaşayan diasporanın, federal merkez tarafından başlatılan böylesi yeni federatif, demokratik, laik bir devlet oluşturulmasını coşku ile karşıladığı, yakın geçmiş anılarımızdaki yerini koruyor.

Yeni Cumhuriyetlerin ulusları, haklarının gözeticisi olmak üzere, sorumlu mevkileri- yöneticileri, cumhuriyetin en yetkili vatandaşını, demokratik genel seçimlerle belirlediler. Yeni politik sistem benzer şekilde tüm ulusal cumhuriyetlerde kabul edildi.

Ardından,– dünya genelinde pratikte cumhuriyetlerin ve diğer subyektlerin üst düzey yöneticilerinin seçimlerinin günümüzdeki hale getirilmesi, antidemokratik bir sisteme ve hatta fiilen atama şekline çevrilmesi - kanunla kabul edilmiş olan fikir beyan etme özgürlüğü, eşitcil, temel federatif devlet kanunları ve henüz gelişmemiş demokrasiye ciddi hasarlar getirdi.

Rusya Federasyonu’nun Prezidenti-Başkanı bir! Bu konu hakkında hiç kimse tartışmıyor. Hiç kimse Anayasal yetkilerinden şüphe duymuyor. Fakat bu cumhuriyet başkanlıklarının ortadan kaldırılması için bir sebep değildir.

Acaba Federasyonu oluşturan cumhuriyetlerin yöneticilerinin yetkileri ile Kray yöneticilerinin yetkileri farklılık göstermiyor mu? Kalabalık Rusya Federasyonu halkları ailesini oluşturan bir halkın diğer halklarla aralarında olan ufak, ama farklı olan ulusal karakterli belirteçlerinin korunup geliştirilmesinde başkanlara düşen sorumlulukla diğerlerine düşen sorumluluklar faklılık gösteriyor.

Başka bir soru daha akla geliyor; birbirlerinin tıpatıp aynısı (eğer cumhuriyetleri söz konusu etmezsek) Kray ve Oblastların gubernatörleri devlet için gerekli mi? Rusya’da bir prezident ve bir başbakan olması yeterli değil mi?

Pek çok ülkeden edinilen tecrübeye göre, yönetimin aşırı merkezileştirilmesi en demokratik şekillerde bile olsa, kaçınılmaz bir biçimde çöküşe sürüklenmeye yol açıyor.

Rusya Federasyonu subyektleri arasında, idari yapı herhangi bir konuda ayrımcılık göstermiyordu. Bir yöneticinin makamına uygun olmayan temelsiz-tutarsızlığı diğerlerincede takip edilmemelidir.

Eğer yalnız başına prezident devlet yapısını güçlendirmeye çalışırken subyekt ve regionların liderleri sadece politik ve maddi olarak temettü kazanıyorlarsa; Rusya Federasyonu böyle olamaz.

Rusya Federasyonu, böyle uzak görüşe sahip olmayan politikaların temsilcilerinin yönetiminde, ulusal ve tarihi özellikleri sözde ‘uydurma- düzmece’ şeylere dayandırılan karelere bölünmüş bir hal alır. Rusya’nın büyüklüğü ve eşsizliği geniş arazilere yayılmış kalabalık nüfusundan değil, federatif yapısını oluşturan farklı uluslardan oluşuyor olmasından kaynaklanıyor.

Biz devletimizin yöneticilerine, STK’larına, bilimadamlarına, siyaset bilimcilerine, analistlere; suni vebaskıcı bir şekilde, farklı tarihi ve kökensel özellikleri asimile edici tavırlar karşısında akılcı bir duruş göstererek, bir federal devlet çatısı altında farklı pek çok ulus olarak birarada yaşama ve diğerlerinden farksız bir şekilde eş haklı olarak kendilerini göstermelerine yardımcı olmaya çağırıyoruz. Aksi takdirde atılacak adım Rusya Federasyonu’nun uluslarası otoritesine zarar verecek ve içeriden zayıflamasına sebep olacaktır.

Biz Rusya Federasyonu Başkanı D.A. Medvedev’e Rusya Federasyonu vatandaşlarının demokratik haklarından olan- Subyektlerin Yöneticilerinin halka dayalı seçimle belirlenmeleri – haklarının siyasi irade göstererek yeniden verilmesi hakkında başvurma kararı aldık.

Cumhuriyetlerin Prezidentlerine ise; görevlerinin bitmesine yakın, eğer makamlarının ortadan kaldırılması durumu söz konusu olduğunda; göreve gelirken törensel bir şekilde uluslarının önünde ettikleri yemini hatırlamaları yönünde çağrıda bulunuyoruz.

Adıgey Cumhuriyeti Toplumsal Hareketi ‘Adıge Xase’ Başkanı Hapaye Arambiy

Kaynak: Natpress
Cherkessia.net