30.04.2010 – 16:08 - Натпресс
Дунаим щыпсэурэ адыгэмэ ямэфэкIхэм джыри зы мафэ къахэхъуагъэу плъытэ хъущт. Дунэе Адыгэ Хасэр кIэщакIо фэхъуи, адыгэ быракъым и Мафэ апэрэу мэлылъфэгъум и 25-м агъэмэфэкIыгъ.
Адыгэ Республикэм икъэлэ шъхьаIэу Мыекъуапэ иплощадэу В.И. Лениным ыцIэ зыхьырэр мэфэкI шъуашэкIэ «фэпагъэу» щытыгъ. Республикэм культурэмкIэ и Министерствэ ишIуагъэкIэ пчэгум сценэшхоу къыщызэIуахы¬гъэм адыгэ быракъэу жъогъо 12-р, щэбзи 3-р къызыхэлыдыкIыхэрэр лъэгъупхъэу щаIэтыгъ. Адыгэ быракъхэр аIыгъэу къуаджэхэм къарыкIыгъэхэри пчэгум къихьагъэх.
Общественнэ движениеу «Адыгэ Хасэм» итхьаматэу Хьэпэе Арамбый зэхахьэр пэублэ гущыIэкIэ къы-зэIуихыгъ. Адыгэ быракъым и Мафэ тилъэпкъэгъухэм дунаим зэрэщыхагъэунэфыкIырэр гушIогъошхокIэ ылъытагъ. Адыгэ быракъыр Адыгэ хэгъэгум и Къэралыгъо быракъ хъугъэ. Зэлъэпкъэгъухэр зэфэзыщэрэмэ адыгэ быра¬къыр ащыщэу ащ къыIуагъ.
ШIэныгъэлэжьэу, адыгэ быракъым итарихъ изэгъэшIэн пылъэу Къуекъо Асфар мэфэкIым къыщы-гущыIагъ. НахьыпэкIэ адыгэмэ быракъым мэхьанэ ин зэрэратыщтыгъэр, зы быракъ тилъэпкъэгъумэ яIэ зэхъум нахь зэрэзэкъоуцуагъэхэр, зэпэуцужьыныгъэхэр адыгэ лъэпкъымэ къызыхамыгъэфэнхэм фэшI ягулъытэ къэзыIэтыгъэмэ адыгэ быракъыр зэращыщыр щыIэныгъэм къыхэхыгъэ щысэхэмкIэ къыIотагъэх.
СурэтышI-модельер цIэрыIоу, АР-м и Къэралыгъо шIухьафтын къызыфагъэшъошагъэу СтIашъу Юрэ адыгэ шъуашэу ыдыгъэхэм адыгэ быракъыр зэращигъэфедагъэр иIофшIагъэхэмкIэ къыгъэлъэгъуагъ. МГГТК-м истудентхэм адыгэ шъуашэхэр ащыгъэу сценэм къытехьагъэх. Мамырныгъэм игъэпытэн, лъэпкъхэр зэгурыIонхэм, зэзэгъыныгъэ азыфагу илъыным афэгъэхьыгъэ адыгэ шъуашэхэр псэ апытэу къыбдэгущыIэхэрэм фэдэх. Адыгэ шъуашэхэу ООН-м, Адыгэ Республикэм афэгъэхьыгъэхэр зылъэгъугъэхэм лъэшэу ашIогъэшIэгъоныгъ.
Урысыемрэ Адыгэ Республикэмрэ ябыракъхэу пчэгум щаIэтыгъэхэм, гъатхэм зыкъыщызэIузы¬хыгъэ чъыгхэм пчэгур къагъэдахэщтыгъ. Зэхахьэм хэлэжьэрэ ныб¬жьыкIэхэм лъэпкъ шъуашэр зыщыгъэу ахэтыр бэ, мэфэкIым къекIолIагъэхэр дахэу фэпагъэх. Тыркуем, Сирием, Иорданием, Израиль, нэмыкIхэми къарыкIыжьыгъэ ти¬лъэпкъэгъухэри нэплъэгъум итых.
СтIашъу Яхьем, Бгъэнэ Алый, Бэрзэдж Убых, МэщфэшIу Нэдждэт, Бажь Кая, МэфэшIукъо Щангул, Едыдж Мэмэт, Нэпсэу Нихьад, Едыдж Батырай, Хъодэ Аднан, нэмыкI тилъэпкъэгъухэу хэкум къэзыгъэзэжьыгъэхэр нэгушIох, мэфэкIыр зэдагощы, къашъом хилъэ¬сагъэхэуи тэлъэгъух.
Республикэм культурэмкIэ иминистрэу Чэмышъо Гъазый, ащ иIофшIэгъухэу ШъэуапцIэкъо Аминэт, Шъхьэлэхъо Светланэ, Шэуджэн Бэлэ мэфэкIым гущыIэгъу тащыфэхъугъ. Нэбгырэ шъэ пчъа¬гъэ пчэгум къызэрихьагъэр, пчыхьэ¬зэхахьэм зэрэхэлажьэхэрэр ягуап.
- Апэрэу мэфэкIыр зэхэщагъэ хъугъэ, - къаIуатэ Чэмышъо Гъазыйрэ Хьэпэе Арамбыйрэ. - Тызыте-гущыIэмэ тшIоигъор едгъэ¬жьэгъэ Iофыр зэрэлъыдгъэкIо¬тэ¬щтыр ары.
ИскусствэхэмкIэ Адыгэ Республикэ колледжым, Адыгэ къэралыгъо университетым, Мыекъопэ къэралыгъо технологическэ университетым, нэмыкIхэми ясту¬дентхэр мэфэкIым щыуджыгъэх. Режиссер Iофыгъомэ афэгъэзэгъэ Къулэ Амэрбый ыгъэсэрэ кIэлэеджа¬кIохэр, икIалэхэр пчэгум къызэрэщышъуагъэхэм изакъоми, ащ фэдэ мэфэкIхэр лъэшэу тищы¬кIагъэхэу плъытэн фае. Къэлэшъэо Амина джыри цIыкIуми, адыгэ шъуашэр щыгъэу Чэмышъо Гъазый, нэмыкIхэми дахэу, узыIэпищэу къадэшъуагъ.
Адыгэ быракъым ифэшъошэ уасэ фэшIыгъэн зэрэфаери пчыхьэзэхахьэм къыхэщыгъэшъ, мэфэкIым тигъэшIыгъэ гупшысэхэм афэгъэхьыгъэ тхыгъэхэр «Адыгэ макъэм» къыхиутыщтых.